علوم آزمایشگاهی بالینی

نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی
با عرض سلام و ادای احترام
همانطور که مستحضر هستید رشته علوم آزمایشگاهی بسیار مهم و خط مقدم درمان بیماریهاست اما بیش از دو دهه است که در ایران مورد کم لطفی مسولین وزارت بهداشت واقع شده است تا حدی که طی سالهای اخیر بسیاری از از دانش آموختگان این رشته به علت عدم امکان ادامه تحصیل در رشته خودشان راه دیگری را پیش گرفته اند و مجبور هستند بصورت تک رشته، در رشته های علوم پایه ادامه تحصیل دهند یا تغییر رشته دهند و یا به کشورهای دیگر مهاجرت کنند!
دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاهی که مصوب ۱۳۶۱/۱۰/۱۸ شورایعالی انقلاب فرهنگی و نیز مجلس شورای اسلامیست امسال بیست و چهارمین سالیست که با وجود نیاز مبرم و محسوس کشور به این مقطع ، اما با اعمال نظر شخصی مسولین وزارتی همچنان در حالت تعلیق مانده است.
با تعلیق دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاهی در سال ۷۲ ، با لابی گری پاتولوژیستها، حق ادامه تحصیل از دانش آموختگان این رشته گرفته شد و تا به امروز این رشته ابتر مانده است
و پاتولوژیستها کل آزمایشگاه و تمام بخشهای آنرا در انحصار خودشان گرفتند (درصورتیکه پاتولوژی زیرمجموعه ای از آزمایشگاه است و در واقع یک تخصص تک رشته ایست و در تمام دنیا پاتولوژیستها فقط مسول بخش پاتولوژی هستند نه تمام بخشهای آزمایشگاه )
تنها دلیلی که برای تعلیق این رشته ذکر کردند عدم نیاز کشور به دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاهی بود درحالیکه در آن زمان بسیاری از مناطق ایران از نعمت آزمایشگاه بی بهره بودند و اکنون نیز هستند
در حال حاضر کشور با کمبود بیش از ۲۵۰۰ مسول فنی در شیفتهای مختلف کاری در تمام بیمارستانها مواجه است!
پاتولوژیستها برای اینکه بر این مشکل سرپوش بگذارند بطور همزمان مسول فنی چندین آزمایشگاه در بخشهای خصوصی و دولتی هستند و به هیچ وجه نمیتوانند همزمان به همه ی آنها رسیدگی و نظارت کنند تا جاییکه به علت عدم حضور مسول فنی در آزمایشگاه ، پرسنل مجبور هستند خودشان امضا و مهر مسول فنی را بزنند!
اخیرا وزارت بهداشت برای حل این مشکل دست به اقدام عجیبی زده!
به جای احیا دکترای علوم آزمایشگاهی ، دوره تکمیلی بنام کلینیکال پاتولوژی مصوب سال ۶۷ را اجرا کرده است تا تک رشته ایها با گذراندن ۱۸ ماه بتوانند مسول فنی شوند
این مصوبه مربوط به اقتضایات ۳۰ سال پیش و به علت کمبود نیروی انسانی در آن برهه از زمان بوده است و ایرادات زیادی دارد
لازم به ذکر است که درصد زیادی ازPHDهای تک رشته ای با پایه ی غیر آزمایشگاهی و غیر بالینی از رشته های وزارت علوم وارد مقاطعPHDوزارت بهداشت میشوند مثل رشته زیست شناسی گیاهی، زیست جانوری ، زیست دریایی، زیست شاخه میکروبیولوژی و رشته شیمی و حتی دامپزشکی !!!
دانش آموختگان رشته علوم آزمایشگاهی، ۴ سال دروس مربوط به آزمایشگاه خواندند ، کارآموزی بیمارستانی رفتند ، ۲ سال طرح اجباری در بیمارستانها را گذراندند
ولی PHDهای با پایه غیرمرتبط و غیربالینی هیچ کدام از این آموزشها را نداشته اند
کسانی که حتی رنگ خون را هم ندیده اند چگونه در مدت کوتاه ۱۸ ماه میخواهند تمام این آموزشها را بگیرند؟
از طرفی دیگر PHDها برای اهداف آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها تربیت شدند (نه اهداف تشخیص طبی و بالینی )
و تغییر این اهداف به قیمت تحمیل هزینه های زیادی بر دولت و نظام آموزش و سلامت کشور میباشد
آیا توانمندسازی و ارتقا تک رشته ایها در زمینه تخصصی خودشان، دارای راندمان بیشتری جهت نیل به اهداف از قبل تعیین شده (آموزش و پژوهش)نمی باشد؟

سوال مهم اینجاست که وقتی رشته علوم آزمایشگاهی داریم چرا باید برای مسولیت آزمایشگاه از رشته های غیرمرتبط استفاده کنند؟ و بعد به علت نداشتن پایه بالینی و آزمایشگاهی مجبور شوند برایشان دوره تکمیلی بگذارند و هزینه زیادی به سیستم آموزش و سلامت کشور تحمیل کنند!
شایسته نیست وقتی خود وزارت بهداشت دارای دانش آموختگان خبره در حوزه ی آزمایشگاه هست، دست به دامان سایر رشته های وزارت خانه های دیگر شود !
به تعبیری چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است
چرا رشته علوم آزمایشگاهی نباید ادامه تحصیل داشته باشد ؟
در حال حاضر دانشگاه تهران از بین رشته های علوم آزمایشگاهی پرستاری مامایی و چندین رشته ی دیگر از مقطع لیسانس دانشجوی پزشکی میپذیرد
آخر چطور یک دانشجوی علوم آزمایشگاهی میتواند وارد رشته پزشکی شود ولی نمیتواند دکترای رشته خودش را بگیرد؟!!
این سوال مهمیست که مسولین باید پاسخگو باشند
رشته علوم آزمایشگاهی یک رشته جنرال یا عمومی است ادامه تحصیلش نیز باید جنرال باشد (مثل دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاهی)
چرا ما باید به علت عدم امکان ادامه تحصیل مجبور باشیم مقاطع بعدی را بصورت تک رشته بخوانیم و بعد مجدد دوره تکمیلی بگذراند تا دوباره جنرال شویم؟
آیا این کار عاقلانه است؟ چرا لقمه را دور سر بچرخانیم و بر دانشجویان و دولت هزینه های زیادی تحمیل کنیم؟

چرا دکترای حرفه ای را بازگشایی و احیا نمیکنید تا دانش آموختگان این رشته مجبور به مهاجرت به کشورهای دیگر نشوند؟ چرا باید سرمایه و ارز از کشور خارج شود؟ چرا دانش آموختگان نمیتوانند در کشور خود و در رشته ی خود ادامه تحصیل دهند؟
راه حل این مشکلات احیای دوره دکترای حرفه ای علوم آز (از مقطع لیسانس به دکترا ) مصوبه ۱۳۶۱/۱۰/۱۸ شورایعالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی می باشد
این دوره از بدو تاسیس تا کنون منشا اثرات غیر قابل انکاری در پیشرفت و بهبود کیفیت خدمات آزمایشگاهی کشور بوده است و بیش از ۴۰ درصد آزمایشگاههای کشور را عزیزان دکترای حرفه ای با موفقیت اداره میکنند
حتی مخالفان احیای این مقطع نیز ،از آن به عنوان سند موفقیت یاد میکنند
دانش آموختگان دوره ی دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاهی، علاوه بر واحدهای عمومی و علوم پایه پزشکی ، واحدهای اختصاصی مثل مدیریت آزمایشگاه، اصول کنترل کیفی ، پزشکی قانونی و ...
و واحد هایی از دوره طب عمومی از جمله بافت شناسی،آناتومی،فیزیولوژی،آسیب شناسی عمومی و اختصاصی ،داروشناسی و دوره ۱۴ واحدی فیزیوپاتولوژی را عینا همانند دانشجویان پزشکی و در کنار آنان بصورت مشترک زیر نظر اساتید برجسته دانشکده های پزشکی آموخته اند علاوه بر این دانش آموختگان در طی ۱۴ ماه کارورزی بیمارستانی در بیمارستانها در مورنینگ ریپورتها شرکت کرده اند تا حلقه اتصال طب آزمایشگاه با بالین حفظ شود
فارغ التحصیلان دکترای علوم آزمایشگاهی با گذراندن ۲۷۷ واحد، در میان رشته های دکترای حرفه ای بیشترین واحد هارا میگذراندند در حالی که پزشکی ۲۶۲/۵ واحد و داروسازی ۱۹۸ واحد بود که نشان از صلاحیت دکتران علوم آزمایشگاهی در این علم است.
با همه این اوصاف متاسفانه سالهاست که دفتر وزارتی و نیز معاونت آموزشی و بوردهای آن دست عده ای PHDتک رشته ایست که اکثر آنها پایه ی غیر آزمایشگاهی و بالینی دارند و به خاطر اعمال نظر شخصی شان تمام پیگیریهای انجمن دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاهی و جامعه ی آزمایشگاهیان بالینی کشور (جابک) را خنثی کردند
و به جای آن مصوبه دوره تکمیلی کلینیکال پاتولوژی را اجرا کردند که با این مصوبه جز منفعت طلبی و افزون خواهی ، هدف دیگری را دنبال نمیکنند چراکه PHDهای تک رشته ای سالهاست که میتوانند مجوز تاسیس آزمایشگاه دریافت کنند بدین صورت که به دلیل تک رشته ای بودن باید با ۲ تک رشته ای دیگر (بصورت مکمل همدیگر) باهم آزمایشگاه تاسیس کنند
اگر این عزیزان دغدغه دارند که آزمایشگاه بصورت تخصصی پیش برود که همین حالا نیز این اقدام انجام میشود دیگر چه نیازی است که این دوره را بگذرانند؟
مشکل اینجاست که صرفا به خاطر اینکه ناچار نشوند تا ۲ نفر دیگر را در کنار خود استخدام کنند میخواهند با گذراندن دوره تکمیلی خود به تنهایی مسول فنی شوند !!
بنابراین این مصوبه برای منافع شخصی عده ای طراحی شده و تنها خروجی آن موجه ساختن حضور نابجای تک رشته ایها با پایه غیرآزمایشگاه و غیر بالینی در آزمایشگاهها می باشد که این خیانت به رشته علوم آزمایشگاهی و مردم میباشد و خروجی آن برای نظام سلامت و آموزش کشور پرهزینه و کم فایده خواهد بود

از شما نماینده ی محترم تقاضا داریم مصوبه دوره تکمیلی کلینیکال پاتولوژی را حذف و به جای آن اقدامات لازم برای احیای مقطع دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاهی را (که جامعترین و کاملترین دوره برای تصدی فنی آزمایشگاههای کشور است) مبذول فرمایید
پیشاپیش از مساعدت شما سپاسگزاریم
از طرف کارشناسان علوم آزمایشگاهی (سپیدپوشان گمنام)